[HỎI ĐÁP] "ĐỨA CON BẤT HIẾU" CỦA CHIÊM TINH HỌC
(Chiêm Tinh Học 521.001)
HỎI: Cháu chào bác, cháu đã theo dõi trang của Bác từ rất lâu và cháu rất phục bác vì khả năng nhận xét và kết nối vấn đề logic. Tuy nhiên có một phần trong cháu vẫn hơi mù mờ khi đọc được một số bài viết của các nhà thiên văn học nói về " sự phản khoa học của chiêm tinh"..Cháu đã đọc được những bài viết tương tự từ cách đây 1 năm nhưng không biết tìm ai để hỏi. Cháu mong bác giải thích hộ cháu.
Đây là một bài viết điển hình: cct.tips/w8BRC
Vì tính chất cá nhân ngôn luận của người khác nên cháu cũng rất ngại hỏi nhưng không giải đáp được thì cháu cứ băn khoăn mãi.
Cháu cám ơn bác trước vì đã đọc.
CCT: Nếu bạn có theo dõi trang của tôi từ rất lâu thì bạn nên xem lại, vì tôi đã có viết một số bài + status để giải thích về những gì mà tác giả của nhóm "TVVN" đã nói đến, nếu tôi nhớ không lầm là trong mục [HỎI ĐÁP], [PHÁP], hoặc bài viết về Isaac Newton trong mục [CON NGƯỜI/LỊCH SỬ] (xem link ở cuối bài).
Sự "tấn công" của giới thiên văn với Chiêm Tinh Học (CTH) không phải là cái gì quá mới mẻ, mà nó đã tái diễn từ hàng trăm năm qua. Nhắc lại, Thiên Văn Học thật ra chính là một trong những "đứa con đẻ" của CTH, nhưng "đứa con đẻ" này không hiểu sao luôn tìm cách "mắng cha chửi mẹ" mà cố chấp không tìm hiểu và cũng không muốn hiểu những vấn đề cơ bản mà Chiêm Tinh Học đã giải thích bao lâu nay (?!), và thậm chí đưa ra những lập luận gây thêm sự "mù mờ" và "hoang mang" cho nhiều người mới tìm hiểu về CTH, trong đó có bạn.
Điều mà tôi cũng "khó hiểu" đó là có những nhà khoa học "mũi nhọn" của Thiên Văn Học trên thế giới đang tận tụy làm việc và nghiên cứu trong các cơ quan hàng không vũ trụ NASA hay ESA cũng chưa bao giờ có những phát ngôn "bạo miệng" mang ý "báng bổ" Chiêm Tinh Học, mà chúng ta thường thấy những lời nói "cực đoan" này thường đến từ miệng của những nhà khoa học độc lập, những người "vô thần" (atheists) hay những hiệp hội nghiệp dư "amateur" hay nhóm người "hobby" có kiến thức và tiềm năng hẹp hòi về Thiên Văn Học và khoa học xã hội nói chung.
Sự thật mà chúng ta cần biết đang diễn ra trên thế giới đó là những phát hiện mới trong Thiên Văn Học ngày nay thật ra đang càng ngày càng CỦNG CỐ thêm cho các kiến thức của Chiêm Tinh Học hiện đại, nhất là vai trò của Diêm Vương Tinh và Charon, các tiểu hành tinh, Oort Clouds và các vệ tinh của sao Mộc, sao Thổ. Nói cách khác, loài người chúng ta đang sống giữa một thời đại rất thú vị khi các khám phá mới trong khoa học, đặc biệt là Thiên Văn Học, đang vừa lấp đầy, bổ sung và làm sáng tỏ cho các lý thuyết huyền bí và cao siêu của Chiêm Tinh Học vốn đã lưu truyền từ vài ngàn năm qua, và cũng là "cha đẻ" của tất cả các ngành khoa học hiện đại: toán học, vật lý học, hóa học, thiên văn học, tâm lý học v.v...
Điều mà những nhà khoa học có "ác cảm" với CTH ngày nay thường lợi dụng khai thác để cười nhạo, tấn công và làm cho người ta hiểu sai về CTH đó là thứ nhất: CTH hoàn toàn KHÔNG quan tâm đến việc "mặt trời xoay quanh trái đất" hay "trái đất xoay quanh mặt trời", mà mục tiêu chính của CTH đó quan sát và nghiên cứu về sự tương quan giữa các hành tinh trong Hệ Mặt Trời (solar system) và chuyển động của chúng trên bầu trời, và những động lực đó sẽ gây tác động và ứng dụng như thế nào đối với cuộc sống, tâm lý và hành vi của con người trên Trái Đất.
Thứ nhì, dù "mặt trời xoay quanh trái đất" hay "trái đất xoay quanh mặt trời" đi nữa, Chiêm Tinh Học chỉ cần biết rằng cứ đều đặn đến ngày 21/3 dương lịch hàng năm, Mặt Trời sẽ di chuyển từ phần bán cầu phía Nam của Trái Đất lên bán cầu phía Bắc của xích đạo (tropical equator) và ngày đó được xem là ngày Xuân Phân (vernal equinox) trong Dương lịch hay cũng là tiết Xuân Phân trong Âm lịch. Điểm Xuân Phân được xem là cái mốc 0° Dương Cưu để từ đó phân chia 12 cung Hoàng Đạo còn lại, với mỗi cung chiếm đúng 30° trên vòng tròn Hoàng Đạo. Đây là 1 trong 3 vòng Hoàng Đạo mà người ta thường nhầm lẫn và đây cũng là chỗ mà các người "ghét Chiêm Tinh Học" thường cố ý làm rối reng vấn đề với "những người ngây thơ" không nắm rõ thiên văn.
Để chúng ta dễ so sánh cụ thể, trong hình minh họa trên có 3 vòng tròn hay 3 vòng Hoàng Đạo khác nhau được xếp chung. Trong đó:
- Vòng trong cùng (màu hồng) = tropical zodiac = vòng Hoàng Đạo Chí Tuyến (sử dụng phổ biến trong chiêm tinh học, phần lớn trong trường phái phương Tây)
- Vòng giữa (màu vàng nâu) = sidereal zodiac = vòng Hoàng Đạo Thiên Văn (sử dụng phần lớn trong trường phái chiêm tinh Ấn Độ)
- Vòng ngoài cùng (màu xanh dương) = astronomical zodiac = vòng Hoàng Đạo Thiên Văn (sử dụng trong khoa học, vật lý thiên văn hiện đại)
Về tên gọi, vì được sử dụng rộng rãi trong Chiêm Tinh Học nên vòng Hoàng Đạo Chí Tuyến (#1) được gọi là "vòng Hoàng Đạo Chiêm Tinh" (astrological zodiac) và cũng có tên khác là vòng Hoàng Đạo Xuân Phân do nó còn được dùng để tính toán các yếu tố trong lịch pháp như thời điểm Xuân Phân, 24 tiết khí và âm dương lịch (lunasolar calendar).
Vòng Hoàng Đạo Chiêm Tinh khác với vòng Hoàng Đạo của năm thiên văn (sidereal year) ở chỗ: vòng Hoàng Đạo Chiêm Tinh dựa trên thời điểm Mặt Trời di chuyển từ Nam Bán Cầu sang Bắc Bán Cầu trong ngày Xuân Phân, trong khi vòng Hoàng Đạo thiên văn (sideral zodiac) được dựa trên các ngôi sao cố định trên bầu trời (còn gọi là các "hằng tinh" hay "fixed stars"). Ngoài ra, vòng Hoàng Đạo thiên văn với các cung bằng nhau (30°) có nguồn gốc từ thời cổ đại, sau này được các nhà thiên văn học dần dần thiết lập và vẽ lại theo tiêu chuẩn riêng của họ (Hiệp hội Thiên văn Quốc Tế - International Astronomical Union / IAU) từ việc quan sát thực tế các chòm sao với kích cỡ khác nhau trên bầu trời, rồi từ đó mới phân chia lại thành một vòng Hoàng Đạo thứ III. Kể từ chuẩn IAU năm 1930, đây là vòng Hoàng Đạo có thêm chòm sao thứ 13 Xà Phu (Ophiuchus) xen giữa chòm sao Bọ Cạp và Nhân Mã và vòng Hoàng Đạo này có tên gọi đúng là "astronomical zodiac" sử dụng trong giới vật lý thiên văn và khoa học hiện đại.
Một số lưu ý:
* "Chòm sao thứ 13 Xà Phu" được đem "nhét" vào các vòng Hoàng Đạo Chiêm Tinh và vòng Hoàng Đạo Thiên Văn thật ra là một ý tưởng đầu tiên lấy từ chuẩn IAU 1930 của chiêm tinh gia người Mỹ Steven Schmidt trong thập niên 1970. Trong cuốn sách "Astrology 14", ông này thậm chí còn "lấy thêm" chòm sao thứ 14 Kình Ngư (Cetus) đưa vào khu vực giữa Kim Ngưu và Song Tử. Dù sau đó có thêm một chiêm tinh gia khác người Anh Walter Berg ủng hộ ý tưởng "vòng Hoàng Đạo với 13 chòm sao" trong thập niên 1980 nhưng đến nay, hầu hết (99.9%) các chiêm tinh gia của mọi trường phái trên thế giới đều phủ nhận "chòm sao thứ 13" và vẫn tiếp tục sử dụng các vòng Hoàng Đạo với 12 chòm sao nguyên thủy.
* Hiện nay cũng xuất hiện một sự "lộn xộn" khác trong tên gọi khi người ta thường cho rằng "astronomical zodiac" là "sidereal zodiac" và ngược lại, dù cả 2 tên gọi này trong tiếng Việt đều dịch thành cùng 1 nghĩa là "vòng Hoàng Đạo thiên văn". Và đây cũng là một trong những yếu tố nữa khiến cho nhiều người càng nhầm lẫn sự khác biệt giữa 3 vòng Hoàng Đạo này.
Chính vì vòng Hoàng Đạo Chiêm Tinh Học được dựa trên vị trí quan hệ giữa Mặt Trời và Trái Đất (Sun-Earth relative positions), nên vòng Hoàng Đạo Chiêm Tinh sẽ KHÔNG BAO GIỜ THAY ĐỔI, cho dù Trái Đất có "tuế sai" (precession) hay "nghiên ngả" kiểu nào đi nữa, dù đã xảy ra trong hàng trăm ngàn năm qua, hay sẽ xảy ra trong hàng trăm ngàn năm tới. Hình minh họa bên dưới giải thích rõ hơn về tác động của chu kỳ tuế sai, và bạn có thể thấy rằng dù tuế sai có như thế nào, điểm Hạ Chí cũng LUÔN LUÔN được xác định là thời điểm khi trục Trái Đất được nghiên về hướng Mặt Trời nhiều nhất (mũi tên đỏ).
Thứ ba, do hiện tượng "tuế sai" khi trục quay của Trái Đất di chuyển vòng tròn theo chu kỳ dao động giữa 23.000 năm đến 26.000 năm, vị trí của "Dương Cưu" trong tính toán của Chiêm Tinh Học sẽ di chuyển từ từ cách xa với vị trí thật sự của chòm sao Dương Cưu trên bầu trời. Đây là ĐIỀU BÌNH THƯỜNG và sẽ KHÔNG THAY ĐỔI CÁC DỰ ĐOÁN CỦA CHIÊM TINH HỌC dù là hàng trăm ngàn năm tới trong tương lai ! Hiện nay (2025), độ lệch này đang ở khoảng 25° và con số này sẽ là 26° sau 71,6 năm nữa. Ví dụ, khi CTH nói rằng Mặt Trời sẽ ở 10° Ngư Dương trong ngày Tết Dương lịch 1/1/2015, thì đối với các chiêm tinh gia Ấn Độ hay các nhà thiên văn học, Mặt Trời thật ra đang ở: 10° Ngư Dương - 25° của "tuế sai" = 15° thuộc chòm sao Nhân Mã trên bầu trời.
Đến đây, chúng ta đã hiểu rằng, phát hiện của Galileo về hệ thống "Nhật Tâm" (heliocentric) hay niềm tin của người xưa về hệ thống "Địa Tâm" (geocentric / "Trái Đất là trung tâm") thật ra cũng chẳng quan trọng, vì nó cũng chẳng liên quan gì đến các dự báo hay độ chính xác của Chiêm Tinh Học lâu nay. Lý do là vì các động lực mô tả trong Chiêm Tinh Học phần lớn đều dựa trên SỰ TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC HÀNH TINH TRONG NỘI BỘ THÁI DƯƠNG HỆ và một ít ảnh hưởng từ các hằng tinh (fixed stars) xa xôi, nhất là khu vực trung tâm của dải Ngân Hà (trong chòm sao Nhân Mã). Nói cách khác, các chòm sao Hoàng Đạo chỉ là những "cái mốc" tương đối về vật lý để "định vị" sự tương quan này, và dù có "precession" (tuế sai) hay "không precession" của Trái Đất đi nữa, điều đó cũng không quan trọng hay ảnh hưởng lớn đến các tính toán của Chiêm Tinh Học, mặc dù Chiêm Tinh Học vẫn theo dõi các hiện tượng này và gia giảm thông số tuế sai để "định vị" ngược lại các chòm sao Hoàng Đạo tương ứng với các mùa trên Trái Đất.
Nói nôm na, cuộc đời của mỗi con người chúng ta hay loài người nói chung phần lớn chịu tác động lớn nhất từ các thiên thể trong THÁI DƯƠNG HỆ (solar system), bắt đầu từ thiên thể ở GẦN chúng ta nhất đến những thiên thể ở XA chúng ta nhất, theo thứ tự trong danh sách sau đây:
- Mặt Trời
- Mặt Trăng
- Mộc Tinh
- Thổ Tinh
- Hỏa Tinh, Thủy Tinh và Kim Tinh (gần như bằng nhau)
- Các hành tinh vòng ngoài: Thiên Vương Tinh, Hải Vương Tinh, và Diêm Vương Tinh
- Các Tiểu Hành Tinh + Oort Clouds
- Sao chổi
- Ngân Hà và sự tương quan với hệ thống dãy Ngân Hà
- Các hằng tinh (fixed stars) hay các ngôi sao ngoài Ngân Hà (hình thành lên các cung Hoàng Đạo khác)
Lưu ý rằng khoảng cách giữa các thiên thể mang nhiều ý nghĩa khác nhau đối với con người chúng ta: "gần nhất -> xa nhất" sẽ tương đương với "mạnh nhất -> yếu nhất", "rõ ràng nhất" vs "phai nhạt nhất", "nhận thức" vs "tiềm thức", "bên ngoài" vs "bên trong", và "vi mô" vs "vĩ mô" v.v...
Nói cách khác, trong hình minh họa trên, chúng ta thấy rằng Hệ Mặt Trời trong đó có Trái Đất và con người chúng ta chỉ là "cái chấm" rất nhỏ được bao bọc và chi phối trực tiếp bởi các hành tinh chính trong Hệ Mặt Trời, xa hơn là các tiểu hành tinh và dải Ngân Hà, trước khi chúng ta có thể tính tới ảnh hưởng từ các hằng tinh xa xôi. Tôi sẽ viết một bài khác nói rõ hơn về mối liên hệ này và sự sống trên Trái Đất.
Tóm lại, ngành thiên văn học nói riêng và khoa học nói chung không phải là "kẻ thù" nào cả mà thật ra đang giúp chúng ta khám phá và tìm hiểu ngày càng rõ hơn về các động lực huyền bí được nhắc đến trong Chiêm Tinh Học và sự liên hệ của chúng đối với cuộc sống con người. Chúng ta cần nắm vững điều này trước lập luận của một số con người có tư duy cực đoan, hẹp hòi, và thiển cận mà thời đại nào loài người chúng ta cũng phải đối mặt.
[CCT]
* Phiên bản 2.0.0, đăng lần đầu ngày 19/12/2014 (phiên bản 1.0.0), cập nhật lần cuối (phiên bản 1.0.1) ngày 22/7/2019 trên Facebook (bản cũ), cập nhật (phiên bản 2.0.0) trên Web ngày 11/6/2025
* Link về bài viết này: cct.tips/cth521001 (phiên bản web), cct.tips/cth521001fb (phiên bản cũ trên Facebook)
* Xem thêm:
[LỊCH SỬ] "ISAAC NEWTON VÀ CHIÊM TINH HỌC" (cct.tips/cth511001)
[PHÁP] CÁCH NHẬN DIỆN "CHIÊM TINH GIA" vs. "THẦY BÓI" (cct.tips/cth501001)
[HỎI ĐÁP] "CHIÊM TINH HỌC VÀ NHỮNG THẰNG NGU" (cct.tips/TpsKl)